byliny ogrodowe - zastosowanie

Wieloletnie rośliny ozdobne kwitnące mają szerokie zastosowanie i ogromny wpływ na wygląd naszego ogrodu. W zasadzie sadzić je można wszędzie, w najrozmaitszych konfiguracjach.
Możliwości sadzenia bylin jest mnóstwo: od donic i małych skalniaków po ogromne rabaty, parki, miejsca przy oczkach wodnych, w cienistych miejscach pod drzewami, do zadarniania większych powierzchni.
Obecnie ilość gatunków i odmian jest ogromna i każdy ogrodnik staje przed trudnym wyborem, co sadzić i uprawiać w swoim ogrodzie. Wybór przerasta nawet najbardziej wybrednych i wymagających. Przy wyborze gatunków dla siebie trzeba wziąć po uwagę ilość miejsca, jakiego roślina potrzebuje, rodzaj i jakość gleby, jaką dysponujemy, a także jak bardzo nasłoneczniony mamy ogród. Musimy brać pod uwagę potrzeby roślin, bo zaspakajając je możemy liczyć na piękne efekty. Byliny nie są na szczęście zbyt wymagające i można je łączyć ze sobą w różne grupy, które dobrze czują się w swoim towarzystwie. W ten sposób osiągamy różnorodność, wielobarwność w ogrodzie.

byliny ogrodowe - uprawa

Wczesną wiosną w czasie pierwszych porządków w ogrodzie usuwamy martwe części nadziemne, pozostałe po ubiegłym sezonie. Dzięki temu młode przyrosty będą miały łatwiejszą drogę do rozrostu. Wiosną możemy podzielić starsze kępy na mniejsze i rozsadzić lub przenieść w inne miejsce. Gęstość sadzenia zależy indywidualnie od wielkości rośliny i jej możliwości rozrastania się.
Co parę lat, należy odmłodzić kępy bylin przez wykopanie najstarszych części, które mogą być gorszej jakości i bardziej podatne na choroby.
Byliny uprawiane w doniczkach można sadzić do ogrodu przez cały sezon od wiosny do późnej jesieni. Przyjmują się łatwo i zwykle nie sprawiają kłopotów.
Wieloletnie rośliny kwitnące można uprawiać również w donicach.
Jeśli zachodzi konieczność zastosowania oprysku przeciw np. mszycom, nie należy zwlekać, gdyż łatwo się one roznoszą na inne rośliny.
Warto zasilać byliny wieloskładnikowymi nawozami rozpuszczanymi w wodzie. Dostarczymy w ten sposób wiele składników odżywczych i sprawimy, że rośliny będą silne i odwdzięczą się  bujnym kwitnieniem. Żeby przedłużyć czas kwitnienia, warto jest też obrywać na bieżąco przekwitające kwiaty. Nie dopuścimy wtedy do zawiązania nasion, a to sprawi, że roślina będzie produkować wciąż nowe kwiaty.

byliny ogrodowe - cięcie
 

Cięcie starych, martwych pędów wykonujemy wiosną. Możemy też w ten sposób odmłodzić byliny zimozielone - które nie obumierają na czas zimy, np. barwinek, bluszcz, liriope, niektóre turzyce, ciemierniki itd. Korygujemy kształt pozbywając się niechcianych pędów i nadmiernego rozrostu. W sezonie letnim pamiętajmy o usuwaniu przekwitłych kwiatostanów, które po okresie świetności rzadko wyglądają efektownie.

kamelia japońska - sadzenie i uprawa

Kamelie potrzebują kwaśnej gleby z ph pomiędzy 6,5 i 5,5. Niewłaściwe ph może wpłynąć na niepełne pobieranie składników odżywczych i minerałów, co jest niezbędne dla zdrowego wzrostu. Kamelie lubią ziemię luźną, przepuszczalną, żyzną, więc przed zasadzeniem warto dodać dużo kompostu. Można użyć gotowego podłoża do rododendronów.
Jeśli uprawiamy kamelię w donicy i stoi ona długo w ogrodzie, ważne jest, aby nie pozwolić na zamarznięcie korzeni. Pierwsze przymrozki nie będą problemem jeśli owiniemy donicę w folię bąbelkową. Jeśli pojemnik zamarzł, nie próbujmy go szybko rozmrażać. To zabije roślinę. Pozwólcie mu rozmarznąć powoli i naturalnie, chroniąc roślinę przed wiatrem. Ale najlepiej po pierwszych przymrozkach schować roślinę w jasne, chłodne pomieszczenie typu weranda, oranżeria, klatka schodowa z oknem, zabudowany balkon, ale niezbyt zimny, najlepiej o temperaturze min. 5 stopni C. Warto zraszać liście co kilka dni.

kamelia japońska - kwitnienie

Wiele kamelii - zwłaszcza odmian japonica - potrzebuje długiego okresu wegetacji, aby pąki kwitnące mogły się uformować. Jeśli temepratura jest zbyt niska w okresie do kwitnienia, wówczas kamelia będzie zrzucać pąki jako zapobiegawczy sposób zmniejszenia obciążenia rośliny. Odmiany williamsii i hybrydy pitardii są wytrzymalsze. Kamelie Williamsa same pozbywają się przekwitłych kwiatów, natomiast japońskie zachowują je na pędach. Należy je usunąć, aby nie szpeciły reszty krzewu.
Kamelie mają wielką zaletę długiego kwitnienia. Odmiany Willimsa zakwitają parę tygodni wcześniej od japońskich, bo już jesienią. Każda z odmian kwitnie ok 2,5 miesiąca.
W czasie kwitnienia najlepiej zapewnić roślinie 10-12 stopni Celsjusza. Może też być ok. 16 stopni, jednak kwitnienie może być wtedy krótsze. Zbyt wysoka temperatura może powodować zasychanie pąków i opadanie liści. Również przenoszenie jej z miejsca na miejsce, obracanie i przestawianie mogą skutkować opadaniem liści. Jesienią kiedy kamelia zakwita lub ma pąki, warto ją nawieźć nawozem wieloskładnikowym (np. do różaneczników). Ponownie go użyć w czerwcu. Roślinę łatwo przenawozić. Najlepiej więc używać nawozu o spowolnionym działaniu, np. Osmocote. Umieszcza się go w ziemi wczesną wiosną  już po kwitnieniu.

Zimą im jaśniejsze pomieszczenie, tym lepiej. Ponieważ kamelia przyzwyczaja się do kierunku padania światła, przenosząc doniczkę, trzeba ustawić ją tą samą stroną do słońca co w poprzednim miejscu. Przekręcanie doniczki w czasie kwitnienia (żeby np. lepiej widzieć kwiaty) spowoduje ich opadnięcie.
Czasem, kiedy wydaje nam się, że nasza roślina zginęła, bo np. straciła liście lub podmarzła, warto ją przyciąć dość nisko i poczekać aż odbije. Zrobi to, jeśli korzeń jest zdrowy.

kamelia japońska - podlewanie

Zasada: Im chłodniej, tym mniej wody potrzebuje kamelia.
Kamelie radzą sobie z suszą zimą i wiosną, ale muszą mieć dużo wody w okresie wegetacji: od kwietnia do października. Idealnie jeśli możemy używać wody deszczowej, która jest lekko kwaśna; ale jeśli gleba jest odpowiednio kwaśna, wystarczy woda z kranu. Krytycznym okresem do podlewania jest kiedy zawiązują się od połowy lata do wczesnej jesieni. Susza w tym okresie spowoduje słabe kwiaty. Jak w przypadku każdej rośliny, znacznie lepiej jest podlewać dokładnie raz na tydzień, a nie codziennie.
W czasie kwitnienia podlewamy obficiej (miękką wodą), natomiast latem nie za bardzo. Oszczędniejsze podlewanie pobudzi kamelię do wypuszczenia pąków kwiatowych. Jednak nie dopuszczamy do przesuszenia gleby.

kamelia japońska - przycinanie

Jeśli musimy przyciąć kamelię, najlepiej wykonać ten zabieg po kwitnieniu. Usuwamy wówczas pędy uszkodzone, suche lub takie, które zaburzają symetryczny pokrój krzewu.  Najlepszym czasem do przycinania jest tuż przed tym, jak roślina zacznie rosnąć, wiosną, kiedy kwiaty już przekwitły. Warto przycinać tak, aby zachować w krzewie jedną główną łodygę i symetryczne odrosty boczne. Kamelię przesadzamy co 2-3 lata również po kwitnieniu.

kamelia japońska - hartowanie

Gdy tylko minie niebezpieczeństwo wystąpienia wiosennych przymrozków, warto kamelię wynieść na balkon, taras lub do ogrodu. Oczywiście trzeba ją najpierw przez tydzień lub dwa hartować. Wystawiamy wówczas roślinę na krótko na słońce i ponownie wnosimy do pomieszczenia lub na noc osłaniamy agrowłókniną. Wybieramy miejsce osłonięte i lekko ocienione.  Odmiany Williamsii mają mniejsze liście i lepiej radzą sobie z bardziej eksponowanymi pozycjami. W ogrodzie lub na tarasie umieszczamy doniczkę w ciężkiej osłonce, aby mogła stabilnie stać.
Jesienią ponownie znosimy do pomieszczenia. Jednak by roślina nie  odczuła szokowo zmiany temperatury, powinniśmy często wietrzyć pomieszczenie.

borówka amerykańska - zastosowanie
 

Borówka amerykańska ma bardzo aromatyczne, soczyste i słodkie, ale co ważne, niskokaloryczne owoce. Prawdziwa bomba witamin, składników mineralnych i źródło przeciwutleniaczy. Są wspaniałą przekąską i można je jeść w nieograniczonych ilościach. Doskonale wpływają na trawienie, przeciwdziałają miażdżycy, nadciśnieniu, nowotworom - czyli wszystkim, najgorszym chorobom  XXI wieku. Nie wywołują alergii. Zawarte w owocach antocyjany (wywołują niebieskie zabarwienie owoców) wpływają na poprawę mikrokrążenia w gałkach ocznych i poprawiają wzrok. Wyciągi z borówek są szeroko stosowane we współczesnej medycynie w preparatach poprawiających widzenie. Jest wygodna i łatwa do podania dzieciom, a ciągle nieoceniana przez Polaków.
Doskonale sprawdzają się nie tylko jako świeży owoc (są odmiany, które w lodówce przetrwają nawet 2 tygodnie), ale również jako mrożony, w kompotach, ciastach, dżemach.
Poza tym krzew borówki amerykańskiej jest dekoracyjny i można śmiało sadzić go w kompozycjach ze zwykłymi krzewami ozdobnymi (azaliami, żurawiną, jagodą kamczacką, pierisami). Trzeba tylko zapewnić sobie do borówki dogodny dostęp, aby w czasie zbioru nie było problemu z obrywaniem owoców.

borówka amerykańska - uprawa

Najważniejsze w uprawie borówki to kwaśne podłoże ( może to być mieszanka torfu z korą sosnową i niewielką ilością piasku). Unikamy gleby ciężkiej i podmokłej. Stanowisko słoneczne - co zapewni bogaty plon. W pierwszych latach trzeba podlewać krzaczki w bardziej suchych okresach. Podczas upalnych dni, najlepiej popołudniu, bezpośrednio do gleby, bez polewania krzewu z dojrzewającymi owocami.
Nawozimy odpowiednio przygotowanymi dla borówek nawozami dostępnymi w sklepach ogrodniczych. Warto wiosną zastosować nawóz krowi.

Polecamy sadzić borówkę amerykańską blisko miejsc wypoczynkowych, abyśmy mieli do nich łatwy dostęp, np. z fotela lub leżaka.
Cena sklepowa gotowych owoców to dodatkowy powód do tego, aby posadzić sobie ten pożyteczny krzew owocowy, tym bardziej, że z dorosłego krzaka możemy otrzymać nawet ok. 5 kg zdrowych owoców. Bezcenna jest natomiast wiedza, czym nawożone są nasze borówki, bo to my o tym decydujemy.
Liście borówki amerykańskiej bardzo malowniczo się przebarwiają i stanowią dodatkową ozdobę od końca września do połowy listopada.
Borówka amerykańska jest mrozoodporna. Warto posadzić kilka krzaków w różnych odmianach. Zapewnimy sobie dłuższy okres zbiorów.

borówka amerykańska - cięcie

Większość odmian nie wymaga regularnego cięcia. Jednak po kilku latach warto przyciąć solidnie krzewy w celu odmłodzenia rośliny. Cięcie wykonujemy na przedwiośniu na przełomie lutego i marca lub na początku marca.